Kolebką rodu RADLIŃSKICH  jest RADLIN

Nazwa Radlin jest nazwą dzierżawczą o bardzo rzadkim na terenie Śląska przyrostku –in.
Radlin to własność pana o imieniu lub nazwisku Radło.
Niektórzy wywodzą nazwę od uprawy roli.
Radlić znaczy zaorywać pole przy pomocy prymitywnego narzędzia drewnianego radła.
Tylko mała część tego narzędzia była żelazna, mianowicie radlica, która miała kształt sercowaty i stała się herbem Radlina.


Herb Radlina

Według wodzisławskiego kronikarza Franciszka Henke najstarsza wzmianka o Radlinie pochodzi z roku 1355.



Historia wsi Radlin

   
Z HISTORII RADLINA


                          F. I. Henke uważa, że nazwa RADLIN wywodzi się z terminologii rolniczej:
„radlić" oznacza bowiem rozrywać radłem (radlica to lemiesz , radło to socha)

Natomiast Henryk Borek w pracy „Opolszczyzna w świetle nazw miejscowych” uznał,
że nazwa RADLIN jest nazwą dzierżawczą o bardzo rzadkim na naszych terenach przyrostku – in.
Według tej interpretacji, Radlin to własność pana o imieniu (czy przezwisku) Radło.

Zarówno pierwsza, jak i druga interpretacja nawiązują zatem do radła
–najważniejszego widocznie narzędzia pracy mieszkańców nowo powstałej wsi.


Dzieje Radlina
od XIV do  XV wieku


   DAWNO, DAWNO TEMU…
   - czyli Radlin w czasach księstwa raciborskiego.

Dokłada data założenia Radlina nie jest znana.
Pierwsza udokumentowana wzmianka pochodzi z „Księgi fundacyjnej Biskupstwa Wrocławskiego” powstałej między rokiem 1290 a 1305.
Wśród miejscowości, które znajdowały się w granicach diecezji wrocławskiej wymieniony jest Radlin:
„Item in Redlino debent esse LXII mansi"
"Również w Radlinie mają obowiązek z 62 łanów"?
- były to dane, zgodnie z którymi miejscowość zobowiązana była do płacenia dziesięciny na rzecz biskupa wrocławskiego.

Kolejny dokument wymieniający miejscowość Radlin pochodzi z 1355 roku.
W sporządzonym wtedy akcie sprzedaży wolnego sołectwa w Rydułtowach wymieniony był Konrad, właściciel Radlina.
Kontrakt sprzedaży znajdował się w wodzisławskim archiwum prowincjalnym jeszcze w 1864 roku.

Ale jak to z zamierzchłą przeszłością bywa, luki w wiedzy wynikające z braku dokumentów pisanych uzupełniają legendy.
Z Radlinem związana jest legenda, opowiadająca o wydarzeniach z 1241 roku, kiedy to naszą okolicę najechali Tatarzy:


RADLIŃSKA LEGENDA

Jak radlińscy chłopi Tatarów w bagna wpędzili?.



Podczas gdy większa siła Tatarów, grabiąc, łupiąc i mordując, prosto ruszyła pod Wrocław i Lignicę (Legnicę),
gdzie doszło ( 9 kwietnia 1241 r.) do walnej bitwy,
(…) tu mniejsze oddziały tatarskie napadły na szerszą okolicę, wszędzie roznosząc śmierć i spustoszenie …
Z południowo-wschodniej strony od Jastrzębia i Moszczenicy,
oddział tatarski ruszył na  Wodzisław i trafił naprzód na warowny zamek Grodzisko,
wznoszący się na pagórku w lesie.
  Między zamkiem i obozującymi w lesie miejskim Tatarami rozciągało się długie i podówczas głębokie bagno
(…) i Tatarzy wahali się przejechać na tęgich ogierach niebezpieczne oparzysko (oparzelisko).
Wtem pod zamkiem na pagórku ustawili się do szyku bojowego radlinianie, jadący przeważnie na klaczach.
Wiatr z ich strony wiał za bagno do Tatarów i naraz wśród ogierów tatarskich rozległo się okropne rżenie i parskanie:
ogiery poczuły klacz, i chcąc się przedostać na drugą stronę,
ze swoimi przelęknionymi tatarskimi jeźdźcami prosto wskoczyły do bagna,
gdzie niemal wszystko znalazło niechybną i straszną śmierć.
   Reszta Tatarów uciekła i schroniła się w lesistych dolinach, dzisiejszej wsi Mszana.
Tam pozostali i osiedlili się (nazwano ich „Tatarczykami”,
a do dziś dnia wielu mieszkańców Mszanej nosi nazwisko „Tatarczyk”).
Radlinianom w uznaniu skutecznej obrony zamku nadał król polski szlachectwo włościańskie,
na którego znak wolno im było nosić czerwoną kamizelkę.”
             

              (tekst legendy przytoczony za:
              J. Nowak, Klęska Tatarów pod Wodzisławiem 1241 r. „Głosy znad Odry” 1922 nr 1)

Kolejna, udokumentowana informacja dotycząca Radlina pochodzi z XV wieku:
W konflikcie między śląskimi feudałami a husytami, Helena, władczyni w księstwie raciborskim,
wdowa po Janie II, oraz jej synowie opowiedzieli się za obozem antyhusyckim.
W konsekwencji w 1430 r. husyci (10 tysięcy piechurów i 1200 kawalerzystów)
uderzyli na Śląsk, zajęli m.in. Rybnik i 7 wsi koło Wodzisławia ( w tym również i Radlin).
Podczas kolejnego najścia w 1433 r. husyci ponownie spustoszyli Radlin i Marklowice.
Radlin w tamtych czasach był największą wsią leżąca w pobliżu Wodzisławia.
Razem z nim należał do księstwa raciborskiego i w 1490 r. wszedł w skład korony czeskiej za sprawą Wacława Prostaczka,
władcy księstwa raciborskiego.
Otóż ten książę, wnuk Heleny, popierał Jagiellonów (w przeciwieństwie do większości książąt śląskich popierających władców czeskich).
Popierając wybór Władysława Jagiellończyka na króla Czech, naraził się Maciejowi Korwinowi,
więc zwolennicy Korwina zaatakowali i pokonali Wacława.
W konsekwencji Wodzisław z Radlinem przeszedł w ręce Korwina (do 1490), a po jego śmierci wszedł w skład korony czeskiej.




Nazwisko Radlińscy, herbu Gryf pochodzi od siedziby rodu, która nazywała się Radlin, na Śląsku.
Był to pierwszy Radlin.

Po odstąpieniu Czechom przez króla Kazimierza Wielkiego Śląska,
ród nasz przenosi się w Łysogóry,
gdzie powstaje drugi Radlin w roku 1384.


II Radlin
Gmina Górno

Wieś w gm. Górno (woj. Świętokrzyskie), położona u podnóża Pasma Daleszyckiego Gór Świętokrzyskich,
a zamieszkała przez około 1 400 osób.

Przez Radlin biegnie droga krajowa nr 74 z Sulejowa do Zamościa.
Ma tu swój początek również droga wojewódzka nr 745 do Dąbrowy.

Siedzbę tę stworzył Bogumił Radliński z synami Gotardem, Stanisławem i Piotrem.
XVw. - własność biskupów krakowskich, osada zwana była wówczas Radolin;
    lata 30-te XXw. - wieś przecina trasa kolejki z  Kielc do ­Złotej Wody.


Trzeci Radlin zakłada na ziemi lubelskiej Michał Radliński, w roku 1448.

Czwarty Radlin zakłada w Mielniku nad Bugiem, brat Michała, Mikołaj.
To właśnie od niego pochodzi nasza gałąź rodu.

Dalsze przygody
rotmistrza



Gotarda Radlińskiego.

W październiku 1460 Kazimierz Jagiellończyk wysłał ich do obsadzenia Klasztoru w Oliwie,
aby zabezpieczyć przedpole zagrożonego Gdańska.


Król Kazimierz Jagiellończyk.

Od jesieni 1461 roku Gotard Radliński wraz ze Schrankiem przeszli pod komendę Piotra Dunina z Prawkowic
najwyższego hetmana zaciężnych wojsk polskich w Prusach.


Portret imaginacyjny Piotra Dunina z XVIII wieku

Przed 25 XI 1461 wysłał on obu rotmistrzów z 400 zaciężnymi z Łasina(ziemia chełmińska)
z żywnością i zbrojnymi dla wzmocnienia zagrożonego przez wojska krzyżackie zamku w Brodnicy pod Drwęcą...


Zamek w Brodnicy nad Drwęcą.

Zadanie to, po krwawej i zaciekłej bitwie zostało wykonane z powodzeniem,
chociaż obaj dowódcy byli ranni, jednak wrócili szczęśliwie do Łasina,

W niezadługim czasie Gotard pojawił się w oddziałach Dunina
oblegających zamek i miasto Gniew nad Wisłą.


Zamek krzyżacki w Gniewie, dziedziniec

Po kapitulacji załogi krzyżackiej 1 I 1464 roku Radliński objął dowództwo nad miastem,
tytułując się odtąd starostą gniewskim, chociaż zamek przejął Tomiec z Młodkowa.


Miasto Gniew nad Wisłą.

W tym charakterze współpieczętował akt rozejmu strony polskiej
z biskupem warmińskim Pawłem Legendorfem w Elblągu.

Wkrótce Gotard Radliński zrezygnował z funkcji starosty gniewskiego,
gdyż wiosną - latem 1464 brał udział w oblężeniu Pucka.


Zamek w Pucku - rekonstrukcja.

Następnie uczestniczył jako rotmistrz w wojskach Dunina oblegających Nowe nad Wisłą, które skapitulowało 1 II 1465 roku.


Miasto Nowe nad Wisłą.

ADAM RADLIŃSKI


h.Gryf.

Łowczy łukowski



i rotmistrz chorągwi kozackiej.

Rozpoczął służbę wojskową w r.1648.

Pochodził z ubogiej i silnie rozrodzonej rodziny szlacheckiej, w woj. lubelskim.

Był synem Pawła Radlińskiego.

Od roku 1650 służył w chorągwi kozackiej Jana Rakowskiego;
1 lipca 1653 roku przejął po nim rotmistrzostwo chorągwi i dowodził nią w czasie kampanii żwanieckiej.



W roku 1655 chorągiew Radlińskiego Adama należała do grupy hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Potockiego
i wraz z nią poniosła klęskę w bitwie z wojskami rosyjskimi i kozackimi pod Gródkiem Jagielońskim, a następnie przejęła protekcję szwedzką
i przeszła na leża zimowe do. woj.ruskiego.


Hetman Stanisław Potocki.anonimowy portret z XVII wieku

W miesiąc później Adam Radliński podpisał akt konfederacji tyszowieckiej


Zawiązanie konfederacji tyszowieckiej, obraz Walerego Eljasza-Radzikowskiego

Konfederacja tyszowiecka została zawiązana 29 grudnia [1]1655 w Tyszowcach, niedaleko Zamościa.

Inicjatorami byli Stefan Czarniecki oraz pragnący się zrehabilitować hetman wielki koronny Stanisław Rewera Potocki
i hetman polny koronny Stanisław Lanckoroński, którzy postanowili opuścić obóz generała Duglasa uprowadzając wojsko kwarciane.

Głównym jej postanowieniem było wypowiedzenie przez polską szlachtę posłuszeństwa królowi szwedzkiemu Karolowi X Gustawowi
(wcześniej uznanemu przez większość za władcę Rzeczypospolitej) oraz wystąpienie zbrojne przeciwko Szwedom.

Taki obrót spraw w Polsce sprowokowany został przez samowolę i rozpasanie wojsk szwedzkich,
liczne nieposłuszeństwa i brak tolerancji dla Kościoła.

Szwedzi postępowali w Polsce jak w kraju podbitym,
a nie jak w części królestwa szwedzkiego,
którą de facto była wtedy Polska po podpisaniu przez szlachtę układów oddających koronę polską Karolowi X.

Katolicka szlachta poczuła się poniżona z powodu oblężenia Jasnej Góry przez Szwedów.



Zwycięska obrona Jasnej Góry i powrót do Polski króla Jana II Kazimierza Wazy 18 grudnia 1655 stanowiły przełom
w przebiegu najazdu szwedzkiego i sygnał do zawiązania tej konfederacji.
Konfederaci tyszowieccy (obaj hetmani Stanisław Rewera Potocki i Stanisław Lanckoroński i inni senatorowie,
m.in.: kasztelan sandomierski Stanisław Witowski, 8 wojewodów m.in: bracławski Piotr Potocki i czernihowski Krzysztof Tyszkiewicz;
oboźny koronny Jędrzej Potocki, starosta bohusławski Jacek Szembek)
– po wydaniu Uniwersału konfederacji w Tyszowcach 31 grudnia 1655 spotkali się z królem w Krośnie.

Odbyło się tam posiedzenie Rady Senatu Rzeczypospolitej w obecności króla Jana Kazimierza,
prymasa Polski Andrzeja Leszczyńskiego, Stefana Czarnieckiego
i hetmanów Stanisława Rewery Potockiego i Stanisława Lanckorońskigo oraz Lubomirskiego.
22 stycznia 1656 w Łańcucie konfederacja tyszowiecka została przekształcona w konfederację generalną.

Ośmioletnia służba przyniosła Radlińskiemu awans - otrzymał stanowisko "porucznika pułkowego",
czyli praktycznie dowództwo nad 9 chorągwiami jazdy pułku Dymitra Wiśniowieckiego.

cdn.

W boju i niewoli.



Odzyskana wolność.
Dalsza służba Ojczyźnie.

W roku 1666 rotmistrz Radliński brał udział w bitwie z Tatarami pod Brohiłowem
i wraz z płk. Sebastianem Machowskim dostał się do niewoli.

Bitwa pod Braiłowem/Brahiłowem/Ścianą 19 XII 1666, Drugi Batoh?
Radoslaw Sikora Stopień akademicki: dr
http://www.historycy.org/index.php?showtopic=80977   
post 30/05/2011, 6:34     Quote Post

Czy znacie jakieś opracowanie tej bitwy?
Bo szukając po sieci nic porządnego nie znajduję.

A zdaje się, że natrafiłem na kapitalną informację nt. liczebności wojsk polskich w tej bitwie.
W sieci piszą o 6000 Polaków (zapewne opierając się na Kochowskim jego opis bitwy tutaj),
gdy sam dowódca wojsk polskich (Machowski) podawał,
że z powodu dezercji dysponował zaledwie 1000 żołnierzami w dwudziestu kilku chorągwiach.

Ta sama liczba dwudziestu kilku chorągwi pojawia się także w "Diariuszu" Chrapowickiego.

Choć ten sam Chrapowicki najpierw podaje, że było ich 40.
Jerlicz pisał o 23 chorągwiach pułku Machowskiego "i to kusych było niezupełna,
a do tego i konie nędzne, chude".
Czyli mielibyśmy 23 chorągwie o łącznej liczebności ok. 1000 żołnierzy.

Statystyczna chorągiew miałaby więc 43 konie. Choć jak to przy średnich, były od niej odchyłki.

Jan Florian Drobysz Tuszyński, który w chorągwi Jerzego Wielhorskiego walczył w tej bitwie,
pisze że jego rota straciła ponad 40 pachołków pocztowych ("czterdzieści i kilka")
, 23 towarzyszy i 1 porucznika (Paweł Falibowski).

On sam przeżył i uciekł.

A chorąży jego roty (Piotr Bułhak) wraz z chorągwią został wzięty w niewolę.
Czyli jego rota w bitwie liczyła sobie co najmniej (nie wiadomo ilu uszło z życiem) ok. 70 koni.
Etatowo zaś w VI kwartale 1666 miała ona 115 koni.



Bitwa pod Ścianą (znana także jako bitwa pod Braiłowem lub bitwa pod Brahiłowem)
miała miejsce 19 grudnia 1666 roku podczas wojny polsko-kozacko-tatarskiej 1666-1671.

Hetman kozacki Piotr Doroszenko po koncentracji sił dysponował już armią liczącą około 20 tysięcy Kozaków,
oprócz tego dołączyło doń około czterdzieści tysięcy Tatarów.
W takiej sile uderzył na liczącą według różnych szacunków
od 1 do 6 tysięcy żołnierzy polską dywizję pułkownika Sebastiana Machowskiego
, która próbowała ułożyć się na leżach zimowych w okolicach Ściany i Brahiłowa.

Zagrożony okrążeniem przez wielokrotnie silniejszego przeciwnika, Machowski zarządził odwrót na Ładyżyn,
pod Braiłowem został jednak dopędzony przez Tatarów.
Bitwa zakończyła się całkowitą klęską wojsk koronnych i wzięciem do niewoli wielu żołnierzy.
Podczas bitwy zniszczono między innymi 4 chorągwie tatarskie
(rodzaj polskiej lekkiej jazdy złożonej przeważnie z polskich Tatarów)
dowodzone przez Mustafę Kosińskiego, Samuela Sulejmanowicza, Dawida Romanowskiego i Ułana Zasulskiego.
Znaczna część żołnierzy dywizji wraz z jej naczelnym wodzem dostała się do niewoli.
Przypisy

Copia listu od jmci ks. Olszowskiego podkanclerzego koronnego
[Andrzeja Olszowskiego, biskupa chełmińskiego] do jmci p. starosty sieradzkiego [Jana Wężyka],
3 II 1667. W: Pisma polityczne z czasów panowania Jana Kazimierza Wazy 1648 – 1668.
Publicystyka. Eksorbitancje. Projekty. Memoriały. Opr. Stefania Ochmann-Staniszewska. Wrocław – Warszawa 1991. t. III, s. 196.

    Gabriel Krasiński, Taniec Rzeczypospolitej Polskiej. Opr. Mirosław Korolko. Warszawa 1996. s. 221.

Literatura

    Piotr Borawski, "Tatarzy w dawnej Rzeczypospolitej", Warszawa 1986, ISBN 83-205-3747-9
    Opis starożytney Polski, przez Tomasza Święckiego (...), Tom II, Warszawa 1816, s. 152.
    Mykoła Markiewicz, Istorija Małoj Rossii, T. II, Gława XXIX, Moskwa 1842-1843, on-line

Po bitwie pod Pohajcami zgodnie z traktatem polsko - tatarskim (październik1667)
podpisanym przez Sobieskiego jeńcy zostali wypuszczeni.

Adam Radliński h, Gryf odzyskał wolność.

Bitwa pod Chocimiem.



Bitwa pod Chocimiem – bitwa stoczona 11 listopada 1673.
Wojska koronne i litewskie pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego odniosły zwycięstwo
nad wojskami tureckimi pod wodzą Husejna Paszy
(ok. 35 tys. umocnionych w dawnym – z czasów pierwszej bitwy chocimskiej w 1621 roku – obozie polskim).

Dzięki błyskawicznemu szturmowi wojska polskie zdobyły obóz ze 120 działami i rozbiły pierwszą armię osmańską.

Chocimska wiktoria, traktowana przez Polaków jako odwet za pokój buczacki,
pozwoliła Sobieskiemu rok później wygrać elekcję i zasiąść na tronie Polski.



Opis bitwy
Wojna polsko-turecka 1672-1676

Ładyżyn (1672) - Humań (1672) - Kamieniec Podolski (1672) - Korzec (1672) - Lwów - wyprawa na czambuły (1672)
- Krasnobród (1672) - Narol (1672) - Niemirów (1672) - Komarno (1672) - Petranka (1672) - Kałusz (1672) - Chocim (1673)
- Lesienice (1675) - Trembowla (1675) - Wojniłów (1676) - Żurawno (1676)

Wojska polskie, liczące około 30 tysięcy żołnierzy,
pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego,
obległy twierdzę chocimską w pierwszych dniach listopada 1673 roku.
Twierdza posiadała naturalne walory obronne, gdyż położona była w zakolu Dniestru.
Od strony lądu zabezpieczona była wałami ziemnymi i licznymi szańcami obronnymi
zbudowanymi w miejscu dawnego obozu polskiego sprzed pół wieku.
Pierwsze ataki na pozycje tureckie przeprowadził Sobieski 10 listopada,
miały one jednakże na celu jedynie rozpoznanie pola walki i rozmieszczenia sił przeciwnika.
Właściwa bitwa rozegrana została następnego dnia,
gdy Sobieski uderzył na Turków zmęczonych pogodą
(polski wódz wykorzystał fakt, że była mroźna pogoda, a Turcy nie byli do takiego klimatu przystosowani i przygotowani) i bezsennością.



Po całonocnym markowaniu ataku przez oblegających, w śnieżnej zadymce,
przy silnym wietrze i morderczym dla Turków zimnie, o brzasku 11 listopada
Sobieski osobiście poprowadził swe wojska do szturmu na obóz turecki.
Po salwie armatniej piechota i spieszeni dragoni wdarli się na wały, spychając nieprzyjaciela i wyrównując teren dla kawalerii.
Po czym przez wyłomy w wałach i szańcach runęła husaria hetmana Jabłonowskiego.


Szarża husarii hetmana Jabłonowskiego.

Turcy odpowiedzieli kontratakiem kawalerii spahisów,
lecz ci nie wytrzymali brawurowej szarży husarii
i wkrótce walki rozgorzały wewnątrz twierdzy i obozu tureckiego, wśród gęstwy namiotów.

Wobec paniki, jaka opanowała oddziały tureckie, Husejn Pasza zarządził ewakuację
na drugi brzeg Dniestru. Lecz jedyny w Chocimiu most został uszkodzony ogniem polskiej artylerii i załamał się pod ciężarem uciekających.
Tylko kilku tysiącom Turków spośród całej, 35-tysięcznej armii udało się przedostać do Kamieńca Podolskiego.

Reszta wojsk tureckich poległa, bądź dostała się do niewoli.

Straty Polaków były znacznie mniejsze, zdobyto silnie umocnioną twierdzę z wielkimi zapasami żywności i zaopatrzenia wojennego.

Bitwa chocimska zakończyła się pełnym zwycięstwem Rzeczypospolitej,
nie przyniosło ono jednak przełomu w wojnie i nie doprowadziło do odzyskania Kamieńca Podolskiego.



Natomiast wzrósł niepomiernie prestiż Rzeczypospolitej w Europie,
a zwłaszcza respekt dla hetmana Jana Sobieskiego u Turków, którzy odtąd zwali Sobieskiego „Lwem Chocimskim”.

Adam Radlinski uczestniczył na czele swej chorągwi w bitwie chocimskiej i na czele swej chorągwi atakował obóz turecki.

Polski Słownik Biograficzny, Tom XXIX, z.4 pod Radliński Adam h.Gryf

Udział w wiktorii wiedeńskiej

W bitwie wiedeńskiej (12 IX) chorągiew Adama Radlińskiego
walczyła na prawym skrzydle pod dowództwem hetmana Stanisława Jabłonowskiego.



W Rzeczypospolitej panował skomplikowany system prawny w kwestii wojska i prowadzenia wojen.

Na prowadzenie wojny poza granicami kraju musiał wyrazić zgodę sejm, tak samo na mobilizację.

Sejm uchwalił podatek nadzwyczajny na wystawienie i utrzymanie 48-tysięcznej armii.

Ogółem pod bronią znajdowało się wówczas około 12 tysięcy ludzi, trzeba było ogłosić zaciągi.

Dodatkowo sejmiki poszczególnych województw musiały zebrać się i zatwierdzić pobór podatku.

To bardzo opóźniło zbieranie wojsk.

Pieniądze z podatków zebrano więc dopiero pod koniec lipca.

Wcześniej bazowano na środkach prywatnych: sam król wydał około pół miliona złotych.

W czerwcu napłynęły pieniądze od zdesperowanego i wystraszonego widmem tatarskiej rzezi, cesarza Austrii.

Istniejące wojsko zebrano w Trembowli, nowo organizowane miało zebrać się w pobliżu Lwowa.

Wojsko z Litwy zbierało się w Janowie Podlaskim.

Następnie planowano kampanię na Podolu.

1 lipca był pierwszym niedotrzymanym terminem mobilizacji.

Kiedy Turcy ruszyli na Austrię, Sobieski nakazał zbierać wojsko pod Krakowem.


16 lipca przybył posłaniec cesarski z błagalną prośbą o odsiecz.

18 lipca Sobieski ruszył z całym dworem do Krakowa.

Po drodze wstąpił na Jasną Górę.



Ponaglany przez Austriaków i papieża do realizacji warunków traktatu,
wyruszył z zebranym wojskiem na odsiecz stolicy Austrii.

20 sierpnia 1683 roku król Jan III Sobieski, zmierzając pod Wiedeń,
pragnął pomodlić się w kościele w Piekarach Śląskich, gdzie wysłuchał mszy i przed obrazem

Matki Bożej prosił o zwycięstwo

Ostatnie,



otoczone sławą i uznaniem
lata służby



rotmistrza Adama Radlińskiego h. Gryf.



Snuję tu odnalezione w pamiętnikach i Herbarzach a także dokumentach
wątki opowieści o dzielnych rycerzach, przedstawicielach rodu do którego mam zaszczyt przynależeć.
Oczywiście to żadna moja zasługa, a raczej dar od tych bohaterskich mężów, którzy splendoru rodowi nadali.
Obok Gotarda czy Adama być może stawali mężnie przedstawiciele waszych rodów...
Skoro my, czyli Ci, którzy to czytają, jak i ja, który to spisuję, należymy do zwycięzców, bo jedynie zwycięzcy mieli szczęście przeżyć....



Po wyprawie wiedeńskiej Adam Radliński leczył rany, król nie zapomniał o jego zasługach,
tak, że w ramach nagrody otrzymał wieś Helmarów w starostwie perejesławskim (1659.)
W ramach nagrody za zasługi wojenne otrzymał Radliński tytuł łowczego łukowskiego.
Była to wysoka godność królewska.
Jeszcze w roku 1673 posłowie od wojsk koronnych do Sejmu
prosili w swej instrukcji o wypłatę Radlińskiemu zaległego żołdu...
Świadczy to o wielkim przywiązaniu żołnierzy do swego Rotmistrza,
skoro stać im było na wysłanie poselstwa przed Sejm Rzeczpospolitej  właśnie w jego sprawie.
Rotmistrz Adam Radliński odszedł z wojska w końcu 1684 i zmarł prawdopodobnie po tym samym roku. roku..

[size=12]Rodzinę Radlińskich i potężną, magnacką rodzinę Branickich łączy wspólny herb Gryf....
Losy tych dwóch rodzin będą się ze sobą splatać w niedalekiej przyszłości.
Tutaj chciałbym skreślić szkic "Zarys kariery Branickich herbu Gryf oraz Branickich herbu Korczak.

Ród Branickich herbu Gryf wywodził się z Branic i Ruszczy w województwie krakowskim.
W średniowieczu i u progu czasów nowożytnych Braniccy zajmowali urzędy kasztelańskie i wojewodzińskie w Małopolsce,
stopniowo powiększali majątki i zbierali królewszczyzny,
wchodzili w parantele z możnowładczymi rodami (np. Tarłów).
Ale dopiero w drugiej połowie XVII w. można mówić o ich awansie do magnackiej elity stanu szlacheckiego.
Dostąpił tego zaszczytu Jan Klemens (ok. 1624–1673) blisko związany z królewskim dworem Jana Kazimierza i Ludwiki Marii.

Konsekwentnie regalistyczna postawa Jana Klemensa nie przekładała się wprawdzie na bardziej godne nominacje urzędnicze,
bo dwór pewny jego regalizmu kaptował ważnymi stanowiskami raczej osoby wahające się czy zbliżające do opozycji.
W 1662 r. wszedł wprawdzie do kręgu ministrów jako marszałek nadworny koronny, ale nie był tą funkcją usatysfakcjonowany,
skoro narzekał, że pochłania zbyt wiele czasu i pieniędzy.
Gdy dwa lata później zawakowało marszałkostwo koronne odebrane Jerzemu Sebastianowi Lubomirskiemu,
Branicki jako dzierżący laskę nadworną powinien być – zgodnie z powszechnym zwyczajem – na nie awansowany.
Decyzja królewskiej pary była jednak inna: marszałkiem wielkim koronnym mianowano chorążego wielkiego Jana Sobieskiego.
Znacznie pomyślniejszy obrót dla Branickiego przybrały sprawy majątkowe.
Najważniejszy nabytek zawdzięczał małżeństwu z Aleksandrą Katarzyną, córką Stefana Czarnieckiego,
która wniosła w posagu nadane jej ojcu dziedzicznie rozległe starostwo tykocińskie.
Wraz z najdawniej posiadanymi dobrami małopolskimi (Branice i Ruszcza),
ze starostwami sądeckim, stopnickim i chęcińskim oraz Tyczynem i starostwem krośnieńskim na pograniczu Małopolski i Rusi,
dawało to w sumie magnacką fortunę.

Umocnili te fundamenty majątkowe następcy marszałka nadwornego,
zwłaszcza jego syn Stefan Mikołaj. Piastował skromny urząd stolnika koronnego,
ale dzięki małżeństwu z Katarzyną Scholastyką z Sapiehów zaokrąglił rodowe włości o dobra roskie (Roś) w Nowogródzkiem
oraz miasteczko Orla z kilkunastoma wsiami.
Syn Stefana Mikołaja Jan Klemens (III) skupił się na urządzaniu wygodnych rezydencji w swych rozległych majątkach,
w tym zwłaszcza pałaców w Warszawie (ul. Podwale 3) i Białymstoku zwanym polskim albo podlaskim Wersalem.
Za Augusta III otrzymał nominacje na ważne urzędy koronne – hetmaństwo wielkie i województwo krakowskie,
a następnie na buławę wielką i kasztelanię krakowską – oraz niezwykle intratne starostwo bohusławskie na Podnieprzu w województwie kijowskim.
Po niezbyt udanych dwóch kolejnych małżeństwach ożenił się,
mając na karku prawie szósty krzyżyk, z ponad trzy razy młodszą,
bo ledwie osiemnastoletnią Izabelą z Poniatowskich, siostrą przyszłego króla.
Dzięki temu ożenkowi nie stał się jednak stronnikiem Familii skupiającej rody Czartoryskich, Poniatowskich i Ogińskich.
Po śmierci Augusta III wysuwany był jako kandydat na polski tron, mając poparcie nie tylko obozu „republikantów”, ale także dworu saskiego.
Nie sprzyjało to poprawnym stosunkom z królewskim szwagrem,
tym bardziej że Stanisław August i członkowie Familii doprowadzili do ograniczenia władzy hetmańskiej
poprzez powołanie Komisji Wojskowej Koronnej.
Dlatego też przystąpił w 1767 r. do konfederacji radomskiej, spodziewając się reaktywowania dawnych kompetencji buławy,
a następnie popierał konfederację barską.
Stawiało to Izabelę Branicką w nader niezręcznym położeniu pomiędzy królewska Scyllą a hetmańska Charybdą.
Branicki umarł bezpotomnie w 1771 r. jako ostatni po mieczu Gryfita Branicki.
Izabela przeżyła męża aż o 37 lat, doprowadzając do irytacji potencjalnych spadkobierców rozległych włości hetmana,
toteż pozwoliła im ona na niemal całkowite rozprzedanie tych dóbr.



Symboliczne łamanie tarczy herbowej towarzyszące wystawnemu pogrzebowi zorganizowanemu przez wdowę po ostatnim Gryficie
nie zakończyło obecności nazwiska Branickich na scenie dziejowej,
wkroczyli bowiem na nią Braniccy herbu Korczak pochodzący z Lubelszczyzny.
Ich genealogia staje się bardziej wiarygodna dopiero w XVII w.
Właśnie wtedy odnajdujemy przedstawicieli tego rodu na Rusi oferującej lepsze szanse kariery i zdobycia majątku.
Tu nabywają dobra i obejmują pierwsze urzędy, także niższe senatorskie.
Skokowa wręcz kariera stała się udziałem dopiero Franciszka Ksawerego (1730-1819),
którego młodzieńcza przyjaźń z przyszłym królem Stanisławem Poniatowskim przyśpieszyła posuwanie się po szczeblach awansowej drabiny.
Mianowany w 1773 r. hetmanem polnym koronnym, a zaledwie rok później awansowany na hetmana wielkiego koronnego,
obdarowany sowicie przez króla rozległymi i arcybogatymi dobrami starostwa białocerkiewskiego w Kijowszczyźnie uznał,
że Stanisław August, dając wszystko, czego Branicki mógł się po nim spodziewać, jest mu już niepotrzebny.
Franciszek Ksawery został zatem jednym z przywódców opozycji, a następnie konfederacji targowickiej,
przekonany o szkodliwości „rewolucji 3 maja”.
Zaocznie skazany na śmierć podczas insurekcji kościuszkowskiej mieszkał w pałacu w Białej Cerkwi.
Jego potomkowie, właściciele rozległych dóbr na Ukrainie, zachodniej Białorusi (np. ordynacja roska) i na innych historycznych ziemiach polskich,
próbując dokonać zadośćuczynienia „za targowicę”, łożyli znaczne środki na cele charytatywne, mecenat oświatowy, naukowy i artystyczny.
Jeden nich, Ksawery (1864–1926), objął w 1893 r. dobra wilanowskie legowane przez bezpotomną Aleksandrę Potocką.
Żona Ksawerego Anna miała dość osobliwe hobby: w dobie rewolucji 1905–1907 r. gromadziła ulotki partii politycznych
od skrajnej lewicy po prawicową Narodową Demokrację, pewnie nie zdając sobie sprawy,
że pisma ulotne z jej kolekcji przechowywane w Archiwum Głównym Akt Dawnych w czasach PRL
w formie kserokopii posłużą jako źródła chętnie prezentowane na wystawach organizowanych dla uczczenia 1 maja.


herb Korczak

Wielka Genealogia Minakowskiego

Każdy z nas, Polaków ma swoją własną kotwicę mocno osadzoną w minionych wiekach.



Notki i zapiski
wyszukane
w starych Herbarzach..

Radliński
- mapa rodu
XIX i XX wiek.
^^
[b]Pokaż:        gałęziami (17)        alfabetycznie

1.
    o Adam 1810 & ? ?

        o Ludwik 1849-1887 &1870 Janina Chodakowska 1840-1920

            o Zygmunt 1874-1941 &1902 Helena Rajchman 1879-1954
            o Zygmunt 1874-1941 &1920 Janina Natalia Morgulec h. wł. 1903

                ...

    o Adam 1810 &1840 Aniela Kozłowska 1810

        o Ignacy Józef 1843-1920 &1874 Maria Roguska 1854

            o Tadeusz 1875-1952 &1900 Kazimiera Regina Skokowska 1876-1944

                o Hanna Radlińska 1900
                o Świętosława Radlińska 1900
                o Stefan 1900

            o Antoni 1880
            o Anna Radlińska 1880
            o Helena Radlińska 1883-1978 &1900 Jerzy Kornacki 1908-1981
            o Helena Radlińska 1883-1978 &1900 Stefan Boguszewski 1877-1938

2.
    o Adam 1610 &1640 Domicela Ilińska z Ilińska h. Lis 1620
3.
    o Albin Fortunat 1800 &1820 Zuzanna Łoś h. Dąbrowa 1810
4.
    o Andrzej 1780 &1810 Marianna N. 1790

        ...

5.
    o Andrzej 1760 &1790 Marianna N. 1760

        o Karol 1792-1862 &1828 Marianna Chojnacka h. Trzaska 1790

            o Kazimierz 1830-1892
            o Wacław Józef 1831-1886 &1862 Maria Trzeciecka 1843-1926

                o Julia Weronika Radlińska 1864-1950 &1888 Józef Morawski 1848-1895

                    ...

                o Teofila Karolina Radlińska 1869
                o Anna Apolonia Radlińska 1870 &1887 Franciszek Mikołaj Złocki 1850
                o Roman Marian 1871
                o Antoni 1873-1948 &1900 Stanisława Agnieszka Barszczewicz 1877-1930

                    ...

                o Wiktor Stanisław 1875
                o Feliks 1876
                o Maria Wacława Radlińska 1877 &1911 Stanisław Malinowski 1880
                o Władysław 1879

            o Marianna Aleksandra Radlińska 1839

6.
    o Balcer 1570 &1580 Anna Dembińska z Dębna h. Odrowąż 1560
7.
    o Florian 1670 &1731 Agata Madalińska h. Larysza 1680
8.
    o Ignacy 1760 &1790 Marianna Halewicz 1770

        o Józef Kalasanty 1800 &1827 Helena Dubiska 1800

9.
    o Ignacy 1760 &1785 Teresa Muszyńska 1760

        ...

10.
    o Jakub &2007 Marta Aleksandra hr. Werszowiec-Rey z Nagłowic h. Oksza

        ...

11.
    o Jan 1510 & ? ?

        ...

12.
    o Kacper 1790 &1820 Aniela Molska 1800

        o Wiktoryn 1827 &1855 Rozalia Marianna Ludwika Jakowicka z Jakowic h. Jelita 1829-1868

            ...

13.
    o N. 1920 &1940 Wanda Nejman 1930
14.
    o Stefan 1910 &1940 Leokadia Lipska z Lipy h. Pobóg 1923-2013

        o Bogdan 1942-
        o Krystyna Radlińska 1943-
        o Halina Radlińska 1949-
        o Elżbieta Radlińska 1949-
        o Marian 1950-
        o Janusz 1953-

15.
    o Stefan 1740 &1770 Rozalia Drzewiecka 1750
16.
    o Stefan 1620 &1650 Barbara Firlej-Górska h. Lewart 1630

        ...


Wielka Genealogia Minakowskiego na Facebooku
Cytuj: Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 27.07.2015.
© 2002-2014 Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne — Regulamin, polityka prywatności i cookie